Denken over God

Gepubliceerd op 18 december 2020 om 11:08

Hoe groot zijn uw werken, o Here; zeer diep zijn uw gedachten. Een redeloos mens verstaat het niet, en een dwaas begrijpt dit niet: Wanneer de goddelozen uitspruiten als het groene kruid en alle bedrijvers van ongerechtigheid bloeien, zij zullen voor immer verdelgd worden. (Psalm 92:6-7)

Als mens is het niet altijd gemakkelijk om God te begrijpen. Als je met mensen in gesprek raakt over geloofszaken hoor je al snel de vraag: `Waarom laat God het allemaal toe wat er in de wereld gebeurt`? `Als Hij almachtig is, waarom doet Hij er dan niets aan?` Deze vraag is aan de éne kant begrijpelijk, maar aan de andere kant ook weer niet. Zegt de Schrift zelf niet: Want mijn gedachten zijn niet uw gedachten en uw wegen zijn niet mijn wegen luidt het woord des Heren. (Jes.55:8). Jesaja spreekt hier tegen de ongelovige die zich laat leiden door zijn eigen gedachten en niet door de gedachten van God: De goddeloze verlate zijn weg en de ongerechtige man zijn gedachten en hij bekere zich tot de Here, dan zal Hij Zich over hem ontfermen; en tot onze God, want Hij vergeeft veelvuldig. (vers 7). Het moet ons duidelijk zijn: de menselijke gedachten doen altijd tekort aan wie God is!

Des te meer een aansporing voor hen, die God wèl kennen, om zich niet door eigen gedachten te laten leiden, maar door de gedachten van God die we terug vinden in Zijn Woord.

Toch lijkt dat eenvoudiger dan dat dat is!. We zijn allemaal behept met ons verleden, opvoeding, ervaringen waardoor onze gedachten over God (misschien wel onbewust) zijn gevormd. En soms zijn die gedachten over God zo diep geworteld dat het een hele toer is om daar verandering in te brengen. En zonder het ons bewust te zijn hebben we ons een beeld van God gevormd wat niet in overeenstemming is met de Schrift. We hebben met onze gedachten een beeld van God gemaakt, wat dus eigenlijk een menselijk beeld van God is.

Een voorbeeld van zo`n gedachtevorming over God is de gedachte dat God vooral lief moet zijn. En met lief bedoelen we dan datgene wat wij als mens hieronder verstaan: een God die nooit hard is in zijn handelen, een God die niet toornt, een God die bij al het verkeerde wat we doen zegt: `geeft niet hoor, zand erover`! Sommigen noemen God dan ook: ons lieve heertje. Als je zo`n beeld van God in je gedachten hebt is het ook begrijpelijk dat je moeite hebt met allerlei teksten in de Bijbel die God niet zo lief afschilderen. Zo ook de tekst bovenaan deze overdenking: een God die goddelozen verdelgt? Nee dat kan niet, want onze lieve Heer is vooral lief!

We beseffen dan echter niet dat we ons hierin vooral door onze eigen gedachten laten leiden, hoe wij vinden dat God eigenlijk zou moeten zijn, namelijk lief! Ja maar…..zo zal iemand antwoorden: Er staat toch in de Bijbel dat God liefde is?  En liefde is toch lief? Ik denk dat we dan een denkfout maken. Inderdaad God is liefde. (1 Joh.4:8). Maar uit de Schrift blijkt dat deze liefde van God niet altijd lief is! De liefde van God is namelijk gekoppeld aan al Gods andere eigenschappen waaronder ook zijn rechtvaardigheid (Openb. 15:3) en heiligheid (Openb.15:4). Je merkt dat men nogal eens geneigd is om de eigenschappen van God tegen elkaar uit te spelen. Als we een lief beeld van God hebben, benadrukken we zijn liefde, en als we een streng beeld van God hebben, benadrukken we zijn rechtvaardigheid. God is echter één, en niet in zichzelf verdeeld! Je kan Hem niet opsplitsen in een  rechtvaardige en liefdevolle kant. Nee, Hij is alle twee tegelijk.  Als we dit op de liefde van God betrekken betekent dit dus dat zijn liefde nooit in strijd is met zijn rechtvaardigheid. Met ander woorden: God is liefde, en zijn liefde is rechtvaardig.

Je zou jezelf bijvoorbeeld de vraag kunnen stellen: is iemand die al het kwaad door de vingers ziet nu echt liefdevol? Op deze wereld zijn ontelbare mensen die getroffen worden door het kwaad wat anderen hen aandoen. In de wereld van vandaag gebeuren de meest verschrikkelijke dingen. Hoe zou het voor de slachtoffers zijn als God zou zeggen: Het is wel erg wat je wordt aangedaan, maar aangezien ik lief ben: zand erover! Zo`n reactie van God zou nog maar weinig met liefde te maken hebben omdat de gerechtigheid in deze liefde ontbreekt!  En de slachtoffers van de wandaden blijven in de kou staan! Nee, Gods liefde voor de slachtoffers betekent ook een rechtvaardige straf voor degenen die de misdaden en gruwelijkheden bedrijven.

Maar hoe zit het dan? Wij moeten als gelovigen toch juist alle mensen liefhebben omdat God ook alle mensen liefheeft? Zou God de mensen dan treffen met zijn toorn?  Een tekst die in dit verband nogal eens wordt aangehaald is de tekst uit Rom. 12:20 indien uw vijand honger heeft, geef hem te eten; indien hij dorst heeft, geef hem te drinken, want zo zult gij vurige kolen op zijn hoofd hopen. Laat u niet overwinnen door het kwade, maar overwin het kwade door het goede.

We moeten zelfs onze vijanden liefhebben. Want God heeft ze ook lief! Doe goed aan je vijanden. Want God doet dat ook, zo is de redenatie.

Laten we vooropstellen: het is inderdaad de opdracht aan de gelovige om het kwade door het goede te overwinnen, en zelfs onze vijanden lief te hebben! En dit kan een hele worsteling in je leven zijn. De reden die Paulus in dit gedeelte aangeeft om je vijanden lief te hebben is echter een andere dan we zouden vermoeden. In het voorafgaande vers zegt Paulus namelijk: Wreekt uzelf niet, geliefden, maar laat plaats voor de toorn, want er staat geschreven: Mij komt de wraak toe, Ik zal het vergelden, spreekt de Here. (vers 19) Met andere woorden: als je iets kwaads wordt aangedaan door je vijanden, moet je zelf geen wraak nemen, maar blijven liefhebben. Want voor de vergelding zal God zorgen.

En deze vergelding is alles behalve lief. Hebr.10:30-31 spreekt er ook over: Want wij weten, wie gezegd heeft: Mij komt de wraak toe, Ik zal het vergelden! En wederom: De Here zal zijn volk oordelen. Vreselijk is het, te vallen in de handen van de levende God!

Is God dan wraakzuchtig? Nee! God is liefde! Maar de liefde is niet onrechtvaardig en rekent op een rechtvaardige manier af met al het kwaad wat op deze wereld gebeurt. Alleen op deze manier is zijn liefde ook echte liefde. God is geen slechte heelmeester die het kwaad laat voortwoekeren zonder een rechtvaardige rechtzetting. Nee Gods liefde kan alleen overwinnen als Hij ook rechtvaardig handelt met het onrecht wat mensen elkaar aandoen. 

Laten we daarom vooral onze toevlucht nemen tot Hem, Jezus Christus die ons verlost en bevrijd van het kwaad. Want zo staat er geschreven: Joh.3:36: Wie in de Zoon gelooft, heeft eeuwig leven; doch wie aan de Zoon ongehoorzaam is, zal het leven niet zien, maar de toorn Gods blijft op hem. 

Voetnoot: Alle Bijbelteksten in deze overdenking zijn ontleend aan: Vertaling 1951 in opdracht van het Nederlands Bijbelgenootschap bewerkt door de daartoe benoemde commissies , © Nederlands Bijbelgenootschap,  1951.